Dernek Kar Ederse Ne olur

aralık sonu itibari ile dernek 2024 yılını kar ederek kapatıyor. derneklerde bu işlemler nasıl oluyor yani kar etmesi bir sıkıntı yaratır mı herhangi bir vergi ödemiyorlar diye biliyorum

Geçen yılın sonunda bizim dernekte benzer bir durum oldu, 2024'ü küçük de olsa kârla kapattık. Açıkçası ilk etapta “Dernek kâr edince vergi mi çıkar, bir sıkıntı mı olur?” diye biraz tedirgin olduk. Ama sonradan muhasebecimizle konuşunca netleşti. Dernekler kâr amacı gütmeyen kuruluşlar olduğu için, elde ettikleri gelirden vergi ödemezler ama bu kârı paylaştıkları anda iş değişiyor. Yani o gelir derneğin amaçlarına hizmet ediyorsa, mesela bir sosyal projeye aktarılıyorsa sorun yok. Ama mesela ticari faaliyetten ciddi bir gelir gelirse (örneğin sürekli ürün satışı, hizmet verilmesi gibi), bu durumda vergi yükümlülüğü doğabilir. O yüzden bizim dernek, gelirini daha çok bağış, aidat ve dönemsel etkinliklerden sağlıyor. Dönem sonu kârı da doğrudan yeni yıl bütçesine devrediliyor. Yani tamamen faaliyetin niteliğine ve gelir-gider yapısına bakıyorlar.
Bu süreçte yıl sonu giderleri için bir miktar nakit akışına da ihtiyaç vardı. Acil birkaç ödeme çıkınca, ben dernek adına araştırma yapıp hızlı kredi veren bankalar üzerinden küçük bir kredi çekmiştim. Bazı bankalar dernek statüsünü görünce biraz temkinli davranıyor ama güvenilir geçmişiniz varsa ve hesaplar düzenliyse kolaylık sağlanabiliyor. Hatta mobil bankacılıktan aynı gün onay alıp geçici likidite sorununu çözdük.

Aslında derneklerin kar etmesi tamamen yasak değil ama dikkatli olunması gereken noktalar var. Dernekler esasen kar amacı gütmeyen kuruluşlardır, yani faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri üyeleri arasında paylaştıramazlar. Ancak bu, hiç gelir elde edemeyecekleri anlamına gelmiyor. Örneğin bir etkinlik düzenleyip oradan gelir sağlanması normaldir. Ama bu gelir, dernek tüzüğünde belirtilen amaçlar doğrultusunda harcanmalı. Eğer dernek yıl sonunda ciddi bir karla kapanıyorsa ve bu kar, ticari faaliyet gibi görünüyorsa (örneğin sürekli ürün satışı yapılıyorsa), bu durumda vergi mükellefiyeti doğabilir. Maliye bu tür durumları denetleyebilir. Vergisel yükümlülükler, kurumlar vergisi kapsamına bile sokabilir derneği. Bu arada, bazı dernekler finansal likidite sorunları yaşamamak için anında kredi kartı veren bankalar gibi hızlı çözümler arayabiliyor. Ama unutulmamalı ki derneklerin kredi kullanımı da belli kurallara bağlı, yani yönetim kurulu kararı vs. gerekir. Ticari gibi davranan ama dernek statüsünde olan yapılar, ileride ciddi cezalarla karşılaşabilir